Chứng khoán ngày càng trở nên quan trọng như một kênh đầu tư hấp dẫn. Tuy nhiên, có rất nhiều ví dụ về việc bản thân các tổ chức phát hành chứng khoán kiếm lời bằng cách tạo ra cung và cầu giả trên thị trường. Hành động này có thể bị truy tố vì tội thao túng thị trường chứng khoán. Hay như thao túng giá chứng khoán để kiếm lời cho bản thân. Tôi này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Đa số các tội về thao túng thị trường chứng khoán đề sẽ bị xử phạt hình sự. Cùng Luật sư Lâm Đồng tìm hiểu mức phạt thao túng thị trường chứng khoán qua bài viết “Thao túng giá chứng khoán phạt như thế nào theo quy định?”.
Hiểu thế nào về thao túng thị trường chứng khoán?
Trước tiên, cần khẳng định hành vi thao túng thị trường chứng khoán là một trong các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Cụ thể, tại khoản 3 Điều 12 Luật Chứng khoán 2019 nghiêm cấm:
3. Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo; giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán; kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán.
Đồng thời, tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 156/2020 giải thích “thao túng thị trường chứng khoán” là việc thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán, gồm một, một số hoặc tất cả các hành vi dưới đây:
- Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
- Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;
- Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;
- Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;
- Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;
Cụ thể, tại khoản 3 Điều 12 Luật Chứng khoán 2019 nghiêm cấm:
3. Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo; giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán; kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán.
- Đồng thời, tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 156/2020 giải thích “thao túng thị trường chứng khoán” là việc thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán, gồm một, một số hoặc tất cả các hành vi dưới đây:Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
- Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;
- Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;
- Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;
- Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;
- Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.
Người thực hiện hành vi nêu trên nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng có thể bị truy tố về Tội thao túng thị trường chứng khoán được quy định tại Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015.
Thao túng giá chứng khoán phạt như thế nào theo quy định?
Theo quy định Điều 211 Bộ luật Hình sự 2015, người nào thực hiện một trong các hành vi “thao túng thị trường chứng khoán” mà thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng – dưới 1.5 tỷ đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 01 tỷ đồng – dưới 03 tỷ đồng thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội thao túng thị trường chứng khoán.
Theo đó, hình phạt áp dụng với Tội này cụ thể như sau:
Hình phạt chính:
Khung 01:
Phạt tiền từ 500 triệu đồng – 02 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng – 03 năm nếu thực hiện một trong các hành vi nêu trên mà:
- Thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng – dưới 1,5 tỷ đồng; hoặc
- Gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 01 tỷ đồng – dưới 03 tỷ đồng.
Cấu thành tội phạm của tội thao túng thị trường chứng khoán
Chủ thể tội thao túng thị trường chứng khoán
Chủ thể của tội thao túng thị trường chứng khoán là người từ đủ 16 tuổi trở lên và có năng lực trách nhiệm hình sự.
Ngoài ra, với tội thao túng thị trường chứng khoán, chủ thể phạm tội còn có thể là pháp nhân thương mại.
Khách thể tội thao túng thị trường chứng khoán
Tội thao túng thị trường chứng khoán xâm phạm các quy định của Nhà nước về quản lý thị trường chứng khoán.
Mặt chủ quan tội thao túng thị trường chứng khoán
Tội thao túng thị trường chứng khoán được thực hiện với lỗi cố ý.
Mặt khách quan tội thao túng thị trường chứng khoán
Tội thao túng thị trường chứng khoán được thực hiện bằng các hành vi khách quan như sau:
- Sử dụng một hoặc nhiều tài Khoản giao dịch của mình hoặc người khác hoặc thông đồng với nhau liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
- Thông đồng với người khác đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;
- Liên tục mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;
- Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;
- Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;
- Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.
Các hành vi trên chỉ cấu thành tội phạm này nếu thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng.
Nếu không đủ các yếu tố cấu thành tội phạm tội thao túng thị trường chứng khoán như nêu ở trên, bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Khung 02:
Phạt tiền từ 02 – 04 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 02 năm – 07 năm nếu thuộc một trong các trường hợp:
- Có tổ chức;
- Thu lợi bất chính 1,5 tỷ đồng trở lên;
- Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 03 tỷ đồng trở lên;
- Tái phạm nguy hiểm.
Hình phạt bổ sung:
- Bị phạt tiền từ 50 – 250 triệu đồng;
- Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 – 05 năm.
Chưa đến mức xử lý hình sự thao túng thị trường chứng khoán bị phạt thế nào?
Theo quy định tại Điều 36 Nghị định 156/2020 được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 128/2021, vi phạm thao túng thị trường chứng khoán sẽ bị xử phạt như sau:
1. Phạt tiền 10 lần khoản thu trái pháp luật nhưng không thấp hơn mức phạt tiền tối đa quy định tại điểm b khoản 3 Điều 5 Nghị định này đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán. Trường hợp không có khoản thu trái pháp luật hoặc mức phạt tính theo khoản thu trái pháp luật thấp hơn mức phạt tiền tối đa quy định tại điểm b khoản 3 Điều 5 Nghị định này thì áp dụng mức phạt tiền tối đa quy định tại điểm b khoản 3 Điều 5 Nghị định này để xử phạt.”
Theo đó, mức phạt tiền tối đa trong xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm khác trong lĩnh vực chứng khoán là 03 tỷ đồng đối với tổ chức và 1,5 tỷ đồng đối với cá nhân.
Hình thức xử phạt bổ sung với hành vi vi phạm này như sau:
- Đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ chứng khoán trong thời hạn từ 01 – 03 tháng đối với công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam;
- Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề chứng khoán trong thời hạn từ 18 – 24 tháng đối với người hành nghề chứng khoán có hành vi vi phạm.
Đồng thời, buộc nộp lại khoản thu trái pháp luật có được do thực hiện hành vi vi phạm.
Mời bạn xem thêm:
- Chống đối cảnh sát giao thông xử phạt như thế nào?
- Dịch vụ đổi tên mẹ trong giấy khai sinh tại Lâm Đồng nhanh chóng, uy tín
- Phí gia hạn đất 50 năm hiện nay là bao nhiêu?
Khuyến nghị
Với phương châm “Đưa luật sư đến ngay tầm tay bạn”, Luật sư Lâm Đồng sẽ cung cấp các dịch vụ pháp lý tới quý khách hàng. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành và đội ngũ chuyên gia pháp lý chuyên nghiệp, chúng tôi sẽ hỗ trợ khách hàng tháo gỡ vướng mắc, không gặp bất kỳ trở ngại nào.
Thông tin liên hệ:
Luật sư Lâm Đồng đã cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến vấn đề “Thao túng giá chứng khoán phạt như thế nào theo quy định?”. Ngoài ra, chúng tôi có hỗ trợ dịch vụ pháp lý khác liên quan đến dịch vụ Bồi thường thu hồi đất Hãy nhấc máy lên và gọi cho chúng tôi qua số hotline 0833102102 để được đội ngũ Luật sư, luật gia giàu kinh nghiệm tư vấn, hỗ trợ, đưa ra giải đáp cho quý khách hàng.
Câu hỏi thường gặp
Căn cứ Khoản 1 Điều 211 Bộ luật trên quy định:
Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng với nhau liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;
Thông đồng với người khác đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;
Căn cứ Khoản 2 Điều 211 Bộ luật hình sự 2015 quy định về tội thao túng thị trường chứng khoán như sau:
Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
Có tổ chức;
Thu lợi bất chính 1.500.000.000 đồng trở lên;
Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 3.000.000.000 đồng trở lên;
Tái phạm nguy hiểm.
Như vậy, theo quy định trên thì mức án cao nhất của tội thao túng thị trường chứng khoán có thể lên đến 07 năm.